VAHŞİ KAPİTALİZM

 
Bir kaç yıl önce bir gurup arkadaş ile sohbet ederken "vahşi kapitalizm" betimlemesini kullanmıştım. Yaşça büyük olan biri "kapitalizm zaten vahşidir, ayrıca vahşi sıfatını kullanmana gerek yok" demişti. İlk anda doğru gibi geldi. Fakat düşününce ağzımdan çıkan "vahşi kapitalizm" sözünün doğru olduğuna karar verdim. Kapitalizm insanı sömürür, az işçi, çok emek ile en çok üretimi elde etme güdüsündedir. Yaratılan üretimden emeğin aldığı pay, emekçinin ürettiği değerden daha azdır. Kapitalist girişimci bu değeri yaratan ve üreten işçinin daha iyi üretim yapması ve daha çok üretmesi için onu sömürdüğü gibi, bu gibi kapitalist ülkelerde işçi örgütlenmesi, sendikal haklar ve iş güvenliğini de sağlanıp üretim gücünden en fazla şekilde yararlanması hedef haline getirilmiştir. Vahşi kapitalistin gözünde sadece kazanacağı para vardır. Kapitalizmin bütün katı kurallarını uygular ve fakat işçinin yaşam hakkını ve güvenliğini hiçe sayar, işçi örgütlenmesi yoktur, onun daha iyi şartlarda üretim yapmasını ve iş güvenliği sorumluluğunu yerine getirmez. Sanayi devriminin başladığı yılardaki o vahşi kapitalizm, artık modern dünya ülkeleri arasında yok. Henüz gelişmemiş ülke toplumları içinde uygulanan kapitalizm işte bu vahşi kapitalizmdir. Varsa yoksa kâr, daha fazla kâr. Almanya belki de dünyanın en çok maden ocağı olan ülkesidir.  Neden oradan bu tür felaket haberleri gelmiyor? İki yüzyıl önceki teknoloji ile kömür çıkarmaya çalışmak ve işçi güvenliği ile ilgili hiç bir yatırım yapmamak vahşi kapitalizm ile açıklanabilir. Kömür ocağı işletmecisi, maliyetlerinin TKİ' ye göre yedide bir olduğunu söyleyerek övünmüş. Kârını yedi kat artırdığından söz etmiş. Sorulması gereken tabii ki, kârını nasıl artırdığıdır ama bunu sorarken gözden kaçırdığımız soru aslında şudur: "Çalışma güvenliğini ne kadar artırdın? Modern araç ve gereçlere ne kadar harcama yaptın? İşçilerine ne ücret veriyorsun?